Οι Έλληνες ψηφοφόροι έδωσαν την εξουσία στο κόμμα της ριζοσπαστικής Αριστεράς, ΣΥΡΙΖΑ, στις εθνικές εκλογές της Κυριακής, αντιδρώντας στο πικρό φάρμακο της οικονομικής λιτότητας, αναφέρει σε σημερινό δημοσίευμά του το Dow Jones Newswires με τίτλο “Η Αριστερά ανεβαίνει στην εξουσία στην Ελλάδα”.
Με καταμετρημένες σχεδόν όλες τις ψήφους, το κόμμα της αντιπολίτευσης του ΣΥΡΙΖΑ κερδίζει σχεδόν τις μισές έδρες στο ελληνικό κοινοβούλιο, αναφέρει το πρακτορείο, ενώ αναφέρεται και στην διαφαινόμενη συμφωνία για σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού με του Ανεξάρτητους Έλληνες, που επίσης αντιτείνονται της λιτότητας.
Σήμερα οι Έλληνες έγραψαν ιστορία, δήλωσε κατά την ομιλία του μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξης Τσίπρας, ενώ έκανε λόγο για ισχυρή και αδιαμφισβήτητη εντολή κατά της λιτότητας.
Σύμφωνα με το διεθνές πρακτορείο, η νίκη του ΣΥΡΙΖΑ σηματοδοτεί μια εντυπωσιακή ανατροπή της πολιτικής τάξης στην Ευρώπη, με μερικά στελέχη του κόμματος να περιγράφουν εαυτόν ως μαρξιστές. Ενθαρρύνει τις προκλήσεις των άλλων ριζοσπαστικών κομμάτων, από τη δεξιά πτέρυγα του Εθνικού Μετώπου στη Γαλλία μέχρι και τη νεοσυσταθείσα αριστερή πτέρυγα του Podemos στην Ισπανία, ενώ θέτει την Ελλάδα σε πορεία σύγκρουσης με τη Γερμανία και τις άλλες πιστώτριες χώρες της ευρωζώνης, σημειώνει το Dow Jones.
Μάλιστα, παραπέμπει και στις δηλώσεις του επικεφαλής της γερμανική κεντρικής τράπεζας Jens Weidmann αμέσως μετά την ανακοίνωση των exit polls, ο οποίος έσπευσε να διευκρινίσει πως η Ελλάδα παραμένει εξαρτημένη από την ευρωπαϊκή βοήθεια και πως αυτή παρέχεται μόνο αν τηρηθούν οι συμφωνίες.
WSJ: Λιτότητα, ελάφρυνση ή έξοδος για την Ελλάδα;
Οι εκλογές της Κυριακής στην Ελλάδα πραγματοποιήθηκαν με φόντο την αύξηση των εντάσεων μεταξύ του μικρού έθνους και των βασικών πιστωτών του, αναφέρει η Wall Street Journal σε άρθρο της για την Ελλάδα με τίτλο «Λιτότητα, ελάφρυνση ή έξοδος;».
Η εφημερίδα εξετάζει όλα τα πιθανά σενάρια στις διαπραγματεύσεις της νέας κυβέρνησης με τους πιστωτές καθώς και τα δημοσιονομικά περιθώρια που έχει η κυβέρνηση για να ολοκληρώσει την διαπραγμάτευση:
Ποιος θα είναι επικεφαλής στην επόμενη ελληνική κυβέρνηση;
Ο αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας θα είναι πιθανότατα ο επόμενος πρωθυπουργός – εκτός και εάν ο ΣΥΡΙΖΑ δεν κατακτήσει την πλειοψηφία και δεν καταφέρει να πείσει κάποιο από τα άλλα κόμματα να τον στηρίξει. Μια συνεργασία με το κεντρώο «Το Ποτάμι» ή το κεντροαριστερό ΠΑΣΟΚ θα κάνει την επόμενη κυβέρνηση πιο πραγματιστική στις συζητήσεις με τους διεθνείς δανειστές της Ελλάδας. Μια συνεργασία με τους εθνικιστές Ανεξάρτητους Έλληνες θα την κάνει πιο σκληροπυρηνική.
Εάν ο ΣΥΡΙΖΑ δεν καταφέρει να κατακτήσει την πλειοψηφία και δεν μπορέσει να βρει έναν εταίρο, πιθανότατα θα χρειαστούν νέες εκλογές – με τον χρόνο να τελειώνει για να αποτραπεί η κατάρρευση των οικονομικών της Ελλάδας.
Τι συμφωνίες χρειάζεται να κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ με τους δανειστές για να κρατήσει την Ελλάδα στην επιφάνεια;
Ο ΣΥΡΙΖΑ, οι κυβερνήσεις των χωρών της Ευρωζώνης και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο θα πρέπει να συμφωνήσουν σε μια επέκταση του προγράμματος διάσωσης της Ελλάδας το οποίο σημαίνει τα εξής:
- Διαβεβαιώνει τους δανειστές ότι η Ελλάδα θα συνεχίσει να βελτιώνει τα οικονομικά της και να αναμορφώνει την οικονομία της.
- Υπόσχεται τη γρήγορη υλοποίηση δημοσιονομικών και μεταρρυθμιστικών μέτρων τα οποία θα απελευθερώσουν την επόμενη δόση των 27 δισ. ευρώ (8,1 δισ. δολ.)
- Θα δώσει αυτοπεποίθηση στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ότι η Ελλάδα θα παραμείνει στο ευρώ, ώστε η ΕΚΤ να επιτρέψει στις ελληνικές τράπεζες να έχουν συνεχή πρόσβαση στη ρευστότητα ακόμα και αν υπάρχουν μεγάλες εκροές καταθέσεων.
Πόσος χρόνος υπάρχει για να αποφευχθεί μια ελληνική χρεοκοπία ή τραπεζική κρίση;
Η τελευταία προθεσμία για συμφωνία με την Ευρώπη είναι τον Ιούλιο/ Αύγουστο όταν η Ελλάδα χρειάζεται δισεκατομμύρια σε νέα χρηματοδότηση για να αποπληρώσει ομόλογο που κατέχει η ΕΚΤ. Ωστόσο, αξιωματούχοι της Ευρωζώνης ανησυχούν ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να ξεμείνει από μετρητά ήδη από τον Μάρτιο, όταν θα πρέπει να γίνουν οι αποπληρωμές του ΔΤΝ. Και εάν οι συνομιλίες μεταξύ της Αθήνας και των πιστωτών πάρουν άσχημη τροπή, η φυγή κεφαλαίων – ιδίως εκροές καταθέσεων – θα μπορούσαν να συμβούν ακόμη νωρίτερα.
“Δεν έχουν χρόνο”, αναφέρει ο Gabriel Sterne, επικεφαλής global research της συμβουλευτικής Oxford Economics. “Τα γεγονότα θα μπορούσαν να είναι πολύ συμπιεσμένα. Κάποιος θα πρέπει να υποχωρήσει γρήγορα”.
Γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ να υπογράψει μέτρα λιτότητας και οικονομικές μεταρρυθμίσεις που έχει απορρίψει κατηγορηματικά;
Για να αποφύγει αποσύρσεις καταθέσεων λόγω πανικού και ένα ανανεωμένο οικονομικό κραχ. Τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ δηλώνουν ότι θα μπορούσαν να δεχτιύν μια συμφωνία στη δημοσιονομική πειθαρχία που θα επιτρέπει στην Ελλάδα να εμφανίζει πρωτογενές πλεόνασμα (χωρίς τους τόκους) 2% του ΑΕΠ, αντί για τον υφιστάμενο στόχο του 4,5% σήμερα. Αυτό θα απαιτήσει από τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να ελαφρύνουν ένα μέρος του ελληνικού χρέους, μειώνοντας τα επιτόκια και την παράταση των προθεσμιών λήξης στα δάνεια διάσωσης.
Γιατί θα συμφωνούσε η Ευρώπη σε αυτό το είδος ήπιας ελάφρυνσης χρέους;
Το έχει κάνει ξανά στο παρελθόν, όταν επανακαθόρισε το πρόγραμμα της Ελλάδας αφού εκτροχιάστηκε εν μέσω παρόμοιας πολιτικής αβεβαιότητας το 2012. Ένας επανακαθορισμός της του προγράμματος διάσωσης – των στόχων, του χρονοδιαγράμματός, των οικονομικών όρων – είναι σχεδόν αναπόφευκτος τώρα διότι το πολιτικό δράμα αυτό του χειμώνα εκτροχίασε την ελληνική οικονομία και τον προϋπολογισμό. Αλλά ο ΣΥΡΙΖΑ και πάλι θα πρέπει να κάνει μία μεγάλη στροφή στις δημοσιονομικές του υποσχέσεις προκειμένου να επιτύχει αξιόπιστα ακόμη και ένα πρωτογενές πλεόνασμα 2%. Θα είναι δύσκολο για τον ΣΥΡΙΖΑ αλλά έχει ξαναγίνει στο παρελθόν. Ο κ. Σαμαράς έκανε μία στροφή στη λιτότητα όταν κέρδισε τις εκλογές το 2012.
Τι θα γίνει με τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που είναι μέρος των όρων διάσωσης;
Αυτό θα μπορούσε να είναι για τον ΣΥΡΙΖΑ ακόμη πιο δύσκολο από μία στροφή 180 μοιρών στην δημοσιονομική πολιτική. Όλα τα ιδεολογικά ρεύματα του ΣΥΡΙΖΑ απορρίπτουν τις μεταρρυθμίσεις προσανατολισμένες στην αγορά, τις ιδιωτικοποιήσεις και τα μέτρα απορρύθμισης που η Γερμανία και άλλοι πιστωτές λένε ότι είναι απαραίτητα για την αποκατάσταση της οικονομικής ανταγωνιστικότητας της Ελλάδας. Ο ΣΥΡΙΖΑ θέλει να αντιστρέψει ορισμένες από τις μεταρρυθμίσεις που έχουν ήδη θεσπιστεί. Οι πιστωτές λένε ότι η Ελλάδα πρέπει να προχωρήσει σε περαιτέρω τέτοιες μεταρρυθμίσεις. Το χάσμα μεταξύ των δύο θέσεων είναι τεράστιο.
Εάν επιτευχθεί ένας συμβιβασμός – αρκετές μεταρρυθμίσεις, αρκετή λιτότητα, αρκετή ανακούφιση χρέους – θα σωθεί η Ελλάδα;
Όχι απαραίτητα. Από το 2010, το να κρατηθεί το πρόγραμμα διάσωσης σε καλό δρόμο έχει αποδειχθεί ακόμα πιο δύσκολο από το να συμφωνηθούν οι όροι. Το υφιστάμενο πρόγραμμα βασίζεται σε αισιόδοξες προβλέψεις για την ανάπτυξη και τα δημοσιονομικά. Και ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει αποδείξει ακόμα ότι μπορεί να κυβερνήσει και να εφαρμόσει τις δύσκολες μεταρρυθμίσεις. Εάν το πρόγραμμα εκτροχιαστεί, οι πιστωτές θα απαιτούσουν περαιτέρω λιτότητα και μεταρρυθμίσεις, κάτι που θα μπορούσε να οδηγήσει τον ΣΥΡΙΖΑ σε κρίσιμο σημείο – όπως με την κυβέρνηση Σαμαρά αυτό τον χειμώνα. Εάν ο ΣΥΡΙΖΑ υποχωρήσει λόγω της πίεσης, άλλος ένας γύρος αβεβαιότητας και πρόωρες εκλογές θα ακολουθήσουν, ενδεχομένως με τους συντηρητικούς της Νέας Δημοκρατίας να επιστρέφουν στην εξουσία.
Τι θα γίνει εάν δεν επιτευχθεί συμφωνία;
Αυτός είναι ένας σοβαρός κίνδυνος, δεδομένου του χάσματος μεταξύ του ΣΥΡΙΖΑ και των πιστωτών, ιδίως του Βερολίνου. Ακόμα και η αύξηση των αμφιβολιών για το αν θα μπορούσε να επιτευχθεί ένας συμβιβασμός θα μπορούσε να οδηγήσει σε μεγάλες αποσύρσεις καταθέσεων από τις ελληνικές τράπεζες και φυγή κεφαλαίων από τη χώρα. Σε αυτό το σημείο, η ΕΚΤ θα πρέπει να αποφασίσει αν θα αφήσει ανοιχτή τη ρευστότητα στις ελληνικές τράπεζες ή αν θα τις αποκόψει λόγω της έλλειψης μιας μελλοντικής συμφωνίας και της αυξανόμενες χρηματοοικονομικής έκθεσης στην περίπτωση που η Ελλάδα αφήσει το ευρώ. Η Ελλάδα και η Ευρωζώνη είναι πολύ πιθανό να χρειαστεί να επιβάλουν κεφαλαιακούς ελέγχους, όπως στην περίπτωση της Κύπρου, για να σταματήσει η φυγή κεφαλαίων. Αλλά αυτό θα είναι πιθανότατα ένα ενδιάμεσο βήμα. Είτε ο ΣΥΡΙΖΑ θα πρέπει να υποχωρήσει και να υπογράψει ένα πρόγραμμα διάσωσης ή η Ελλάδα θα πρέπει να τυπώσει δραχμές για να κρατήσει την οικονομία, την κυβέρνηση και το χρηματοοικονομικό σύστημα από το να καταρρεύσουν.
Είναι η Γερμανία προετοιμασμένη να ανεχθεί μια έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ;
Η Γερμανίδα καγκελάριος Angela Merkel θα ήθελε σίγουρα να αποφύγει ένα Grexit. Η κάλυψη των ΜΜΕ σε μια χρηματοοικονομική κατάρρευση και οικονομική καταστροφή στην Ελλάδα μετά από ένα Grexit θα ήταν πιθανότατα εξαιρετικά επιζήμια για τη θέση της Γερμανίας στην Ευρώπη. Επιπλέον η Γερμανία, όπως και άλλες χώρες στην Ευρωζώνη, θα αντιμετωπίσουν βαριές απώλειες στα δάνεια από το πακέτο διάσωσης αλλά και από την έκθεση της κεντρικής τράπεζας στην Ελλάδα.
Αλλά η Γερμανία μπορεί να συνεχίσει να χρηματοδοτεί την Ελλάδα εάν υπάρχει κάποιος αντισυμβαλλόμενος: μια κυβέρνηση στην Αθήνα η οποία είναι προετοιμασμένη να εμφανίζει σημαντικά πρωτογενή πλεονάσματα του προϋπολογισμού και να αναμορφώσει την ελληνική οικονομία για να την καταστήσει περισσότερο βιώσιμη εντός του ευρώ.
Και τι θα γίνει στην περίπτωση που ο ΣΥΡΙΖΑ αρνηθεί να εκπληρώσει αυτούς τους όρους; Θα κάνει πίσω η Merkel;
Όχι. Οι Γερμανοί ηγέτες φοβούνται πως η χρηματοδότηση μιας Ελλάδας που αρνείται να κάνει μεταρρυθμίσεις θα είναι η προαναγγελία του θανάτου της Ευρωζώνης. Άλλες οφειλέτριες χώρες θα σκεφτούν πως μπορούν να εκβιάσουν το Βερολίνο, να αρνηθούν να μειώσουν τα ελλείμματά τους ή να αναδιαρθρώσουν τις οικονομίες τους, συνεχίζοντας ωστόσο να παίρνουν τα χρήματα των Γερμανών φορολογούμενων. Εάν ο ΣΥΡΙΖΑ δεν υποχωρήσει, τότε η κ. Merkel θα μπορούσε διστακτικά να πει auf Wiedersehen, Griechenland.
Θα κάνει πίσω ο ΣΥΡΙΖΑ;
Πολύ πιθανόν, εάν η αποτυχία να τα βρει γρήγορα με την Ευρώπη προκαλέσει φυγή καταθέσεων και πανικό για Grexit, σφυροκοπώντας την οικονομία της Ελλάδας. Δεν αποκλείεται τότε ο ΣΥΡΙΖΑ να διασπαστεί και να χάσει την εξουσία, οδηγώντας τη χώρα σε νέες εκλογές. Το μεγάλο ερώτημα είναι εάν ο ΣΥΡΙΖΑ θα προσπαθήσει να κερδίσει περισσότερα από όσα μπορεί, συνειδητοποιώντας αργά την αδύναμη θέση της Ελλάδας, όταν δηλαδή οι καταθέσεις θα έχουν κάνει φτερά.
Με καταμετρημένες σχεδόν όλες τις ψήφους, το κόμμα της αντιπολίτευσης του ΣΥΡΙΖΑ κερδίζει σχεδόν τις μισές έδρες στο ελληνικό κοινοβούλιο, αναφέρει το πρακτορείο, ενώ αναφέρεται και στην διαφαινόμενη συμφωνία για σχηματισμό κυβέρνησης συνασπισμού με του Ανεξάρτητους Έλληνες, που επίσης αντιτείνονται της λιτότητας.
Σήμερα οι Έλληνες έγραψαν ιστορία, δήλωσε κατά την ομιλία του μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξης Τσίπρας, ενώ έκανε λόγο για ισχυρή και αδιαμφισβήτητη εντολή κατά της λιτότητας.
Σύμφωνα με το διεθνές πρακτορείο, η νίκη του ΣΥΡΙΖΑ σηματοδοτεί μια εντυπωσιακή ανατροπή της πολιτικής τάξης στην Ευρώπη, με μερικά στελέχη του κόμματος να περιγράφουν εαυτόν ως μαρξιστές. Ενθαρρύνει τις προκλήσεις των άλλων ριζοσπαστικών κομμάτων, από τη δεξιά πτέρυγα του Εθνικού Μετώπου στη Γαλλία μέχρι και τη νεοσυσταθείσα αριστερή πτέρυγα του Podemos στην Ισπανία, ενώ θέτει την Ελλάδα σε πορεία σύγκρουσης με τη Γερμανία και τις άλλες πιστώτριες χώρες της ευρωζώνης, σημειώνει το Dow Jones.
Μάλιστα, παραπέμπει και στις δηλώσεις του επικεφαλής της γερμανική κεντρικής τράπεζας Jens Weidmann αμέσως μετά την ανακοίνωση των exit polls, ο οποίος έσπευσε να διευκρινίσει πως η Ελλάδα παραμένει εξαρτημένη από την ευρωπαϊκή βοήθεια και πως αυτή παρέχεται μόνο αν τηρηθούν οι συμφωνίες.
WSJ: Λιτότητα, ελάφρυνση ή έξοδος για την Ελλάδα;
Οι εκλογές της Κυριακής στην Ελλάδα πραγματοποιήθηκαν με φόντο την αύξηση των εντάσεων μεταξύ του μικρού έθνους και των βασικών πιστωτών του, αναφέρει η Wall Street Journal σε άρθρο της για την Ελλάδα με τίτλο «Λιτότητα, ελάφρυνση ή έξοδος;».
Η εφημερίδα εξετάζει όλα τα πιθανά σενάρια στις διαπραγματεύσεις της νέας κυβέρνησης με τους πιστωτές καθώς και τα δημοσιονομικά περιθώρια που έχει η κυβέρνηση για να ολοκληρώσει την διαπραγμάτευση:
Ποιος θα είναι επικεφαλής στην επόμενη ελληνική κυβέρνηση;
Ο αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας θα είναι πιθανότατα ο επόμενος πρωθυπουργός – εκτός και εάν ο ΣΥΡΙΖΑ δεν κατακτήσει την πλειοψηφία και δεν καταφέρει να πείσει κάποιο από τα άλλα κόμματα να τον στηρίξει. Μια συνεργασία με το κεντρώο «Το Ποτάμι» ή το κεντροαριστερό ΠΑΣΟΚ θα κάνει την επόμενη κυβέρνηση πιο πραγματιστική στις συζητήσεις με τους διεθνείς δανειστές της Ελλάδας. Μια συνεργασία με τους εθνικιστές Ανεξάρτητους Έλληνες θα την κάνει πιο σκληροπυρηνική.
Εάν ο ΣΥΡΙΖΑ δεν καταφέρει να κατακτήσει την πλειοψηφία και δεν μπορέσει να βρει έναν εταίρο, πιθανότατα θα χρειαστούν νέες εκλογές – με τον χρόνο να τελειώνει για να αποτραπεί η κατάρρευση των οικονομικών της Ελλάδας.
Τι συμφωνίες χρειάζεται να κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ με τους δανειστές για να κρατήσει την Ελλάδα στην επιφάνεια;
Ο ΣΥΡΙΖΑ, οι κυβερνήσεις των χωρών της Ευρωζώνης και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο θα πρέπει να συμφωνήσουν σε μια επέκταση του προγράμματος διάσωσης της Ελλάδας το οποίο σημαίνει τα εξής:
- Διαβεβαιώνει τους δανειστές ότι η Ελλάδα θα συνεχίσει να βελτιώνει τα οικονομικά της και να αναμορφώνει την οικονομία της.
- Υπόσχεται τη γρήγορη υλοποίηση δημοσιονομικών και μεταρρυθμιστικών μέτρων τα οποία θα απελευθερώσουν την επόμενη δόση των 27 δισ. ευρώ (8,1 δισ. δολ.)
- Θα δώσει αυτοπεποίθηση στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ότι η Ελλάδα θα παραμείνει στο ευρώ, ώστε η ΕΚΤ να επιτρέψει στις ελληνικές τράπεζες να έχουν συνεχή πρόσβαση στη ρευστότητα ακόμα και αν υπάρχουν μεγάλες εκροές καταθέσεων.
Πόσος χρόνος υπάρχει για να αποφευχθεί μια ελληνική χρεοκοπία ή τραπεζική κρίση;
Η τελευταία προθεσμία για συμφωνία με την Ευρώπη είναι τον Ιούλιο/ Αύγουστο όταν η Ελλάδα χρειάζεται δισεκατομμύρια σε νέα χρηματοδότηση για να αποπληρώσει ομόλογο που κατέχει η ΕΚΤ. Ωστόσο, αξιωματούχοι της Ευρωζώνης ανησυχούν ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να ξεμείνει από μετρητά ήδη από τον Μάρτιο, όταν θα πρέπει να γίνουν οι αποπληρωμές του ΔΤΝ. Και εάν οι συνομιλίες μεταξύ της Αθήνας και των πιστωτών πάρουν άσχημη τροπή, η φυγή κεφαλαίων – ιδίως εκροές καταθέσεων – θα μπορούσαν να συμβούν ακόμη νωρίτερα.
“Δεν έχουν χρόνο”, αναφέρει ο Gabriel Sterne, επικεφαλής global research της συμβουλευτικής Oxford Economics. “Τα γεγονότα θα μπορούσαν να είναι πολύ συμπιεσμένα. Κάποιος θα πρέπει να υποχωρήσει γρήγορα”.
Γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ να υπογράψει μέτρα λιτότητας και οικονομικές μεταρρυθμίσεις που έχει απορρίψει κατηγορηματικά;
Για να αποφύγει αποσύρσεις καταθέσεων λόγω πανικού και ένα ανανεωμένο οικονομικό κραχ. Τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ δηλώνουν ότι θα μπορούσαν να δεχτιύν μια συμφωνία στη δημοσιονομική πειθαρχία που θα επιτρέπει στην Ελλάδα να εμφανίζει πρωτογενές πλεόνασμα (χωρίς τους τόκους) 2% του ΑΕΠ, αντί για τον υφιστάμενο στόχο του 4,5% σήμερα. Αυτό θα απαιτήσει από τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να ελαφρύνουν ένα μέρος του ελληνικού χρέους, μειώνοντας τα επιτόκια και την παράταση των προθεσμιών λήξης στα δάνεια διάσωσης.
Γιατί θα συμφωνούσε η Ευρώπη σε αυτό το είδος ήπιας ελάφρυνσης χρέους;
Το έχει κάνει ξανά στο παρελθόν, όταν επανακαθόρισε το πρόγραμμα της Ελλάδας αφού εκτροχιάστηκε εν μέσω παρόμοιας πολιτικής αβεβαιότητας το 2012. Ένας επανακαθορισμός της του προγράμματος διάσωσης – των στόχων, του χρονοδιαγράμματός, των οικονομικών όρων – είναι σχεδόν αναπόφευκτος τώρα διότι το πολιτικό δράμα αυτό του χειμώνα εκτροχίασε την ελληνική οικονομία και τον προϋπολογισμό. Αλλά ο ΣΥΡΙΖΑ και πάλι θα πρέπει να κάνει μία μεγάλη στροφή στις δημοσιονομικές του υποσχέσεις προκειμένου να επιτύχει αξιόπιστα ακόμη και ένα πρωτογενές πλεόνασμα 2%. Θα είναι δύσκολο για τον ΣΥΡΙΖΑ αλλά έχει ξαναγίνει στο παρελθόν. Ο κ. Σαμαράς έκανε μία στροφή στη λιτότητα όταν κέρδισε τις εκλογές το 2012.
Τι θα γίνει με τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που είναι μέρος των όρων διάσωσης;
Αυτό θα μπορούσε να είναι για τον ΣΥΡΙΖΑ ακόμη πιο δύσκολο από μία στροφή 180 μοιρών στην δημοσιονομική πολιτική. Όλα τα ιδεολογικά ρεύματα του ΣΥΡΙΖΑ απορρίπτουν τις μεταρρυθμίσεις προσανατολισμένες στην αγορά, τις ιδιωτικοποιήσεις και τα μέτρα απορρύθμισης που η Γερμανία και άλλοι πιστωτές λένε ότι είναι απαραίτητα για την αποκατάσταση της οικονομικής ανταγωνιστικότητας της Ελλάδας. Ο ΣΥΡΙΖΑ θέλει να αντιστρέψει ορισμένες από τις μεταρρυθμίσεις που έχουν ήδη θεσπιστεί. Οι πιστωτές λένε ότι η Ελλάδα πρέπει να προχωρήσει σε περαιτέρω τέτοιες μεταρρυθμίσεις. Το χάσμα μεταξύ των δύο θέσεων είναι τεράστιο.
Εάν επιτευχθεί ένας συμβιβασμός – αρκετές μεταρρυθμίσεις, αρκετή λιτότητα, αρκετή ανακούφιση χρέους – θα σωθεί η Ελλάδα;
Όχι απαραίτητα. Από το 2010, το να κρατηθεί το πρόγραμμα διάσωσης σε καλό δρόμο έχει αποδειχθεί ακόμα πιο δύσκολο από το να συμφωνηθούν οι όροι. Το υφιστάμενο πρόγραμμα βασίζεται σε αισιόδοξες προβλέψεις για την ανάπτυξη και τα δημοσιονομικά. Και ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει αποδείξει ακόμα ότι μπορεί να κυβερνήσει και να εφαρμόσει τις δύσκολες μεταρρυθμίσεις. Εάν το πρόγραμμα εκτροχιαστεί, οι πιστωτές θα απαιτούσουν περαιτέρω λιτότητα και μεταρρυθμίσεις, κάτι που θα μπορούσε να οδηγήσει τον ΣΥΡΙΖΑ σε κρίσιμο σημείο – όπως με την κυβέρνηση Σαμαρά αυτό τον χειμώνα. Εάν ο ΣΥΡΙΖΑ υποχωρήσει λόγω της πίεσης, άλλος ένας γύρος αβεβαιότητας και πρόωρες εκλογές θα ακολουθήσουν, ενδεχομένως με τους συντηρητικούς της Νέας Δημοκρατίας να επιστρέφουν στην εξουσία.
Τι θα γίνει εάν δεν επιτευχθεί συμφωνία;
Αυτός είναι ένας σοβαρός κίνδυνος, δεδομένου του χάσματος μεταξύ του ΣΥΡΙΖΑ και των πιστωτών, ιδίως του Βερολίνου. Ακόμα και η αύξηση των αμφιβολιών για το αν θα μπορούσε να επιτευχθεί ένας συμβιβασμός θα μπορούσε να οδηγήσει σε μεγάλες αποσύρσεις καταθέσεων από τις ελληνικές τράπεζες και φυγή κεφαλαίων από τη χώρα. Σε αυτό το σημείο, η ΕΚΤ θα πρέπει να αποφασίσει αν θα αφήσει ανοιχτή τη ρευστότητα στις ελληνικές τράπεζες ή αν θα τις αποκόψει λόγω της έλλειψης μιας μελλοντικής συμφωνίας και της αυξανόμενες χρηματοοικονομικής έκθεσης στην περίπτωση που η Ελλάδα αφήσει το ευρώ. Η Ελλάδα και η Ευρωζώνη είναι πολύ πιθανό να χρειαστεί να επιβάλουν κεφαλαιακούς ελέγχους, όπως στην περίπτωση της Κύπρου, για να σταματήσει η φυγή κεφαλαίων. Αλλά αυτό θα είναι πιθανότατα ένα ενδιάμεσο βήμα. Είτε ο ΣΥΡΙΖΑ θα πρέπει να υποχωρήσει και να υπογράψει ένα πρόγραμμα διάσωσης ή η Ελλάδα θα πρέπει να τυπώσει δραχμές για να κρατήσει την οικονομία, την κυβέρνηση και το χρηματοοικονομικό σύστημα από το να καταρρεύσουν.
Είναι η Γερμανία προετοιμασμένη να ανεχθεί μια έξοδο της Ελλάδας από το ευρώ;
Η Γερμανίδα καγκελάριος Angela Merkel θα ήθελε σίγουρα να αποφύγει ένα Grexit. Η κάλυψη των ΜΜΕ σε μια χρηματοοικονομική κατάρρευση και οικονομική καταστροφή στην Ελλάδα μετά από ένα Grexit θα ήταν πιθανότατα εξαιρετικά επιζήμια για τη θέση της Γερμανίας στην Ευρώπη. Επιπλέον η Γερμανία, όπως και άλλες χώρες στην Ευρωζώνη, θα αντιμετωπίσουν βαριές απώλειες στα δάνεια από το πακέτο διάσωσης αλλά και από την έκθεση της κεντρικής τράπεζας στην Ελλάδα.
Αλλά η Γερμανία μπορεί να συνεχίσει να χρηματοδοτεί την Ελλάδα εάν υπάρχει κάποιος αντισυμβαλλόμενος: μια κυβέρνηση στην Αθήνα η οποία είναι προετοιμασμένη να εμφανίζει σημαντικά πρωτογενή πλεονάσματα του προϋπολογισμού και να αναμορφώσει την ελληνική οικονομία για να την καταστήσει περισσότερο βιώσιμη εντός του ευρώ.
Και τι θα γίνει στην περίπτωση που ο ΣΥΡΙΖΑ αρνηθεί να εκπληρώσει αυτούς τους όρους; Θα κάνει πίσω η Merkel;
Όχι. Οι Γερμανοί ηγέτες φοβούνται πως η χρηματοδότηση μιας Ελλάδας που αρνείται να κάνει μεταρρυθμίσεις θα είναι η προαναγγελία του θανάτου της Ευρωζώνης. Άλλες οφειλέτριες χώρες θα σκεφτούν πως μπορούν να εκβιάσουν το Βερολίνο, να αρνηθούν να μειώσουν τα ελλείμματά τους ή να αναδιαρθρώσουν τις οικονομίες τους, συνεχίζοντας ωστόσο να παίρνουν τα χρήματα των Γερμανών φορολογούμενων. Εάν ο ΣΥΡΙΖΑ δεν υποχωρήσει, τότε η κ. Merkel θα μπορούσε διστακτικά να πει auf Wiedersehen, Griechenland.
Θα κάνει πίσω ο ΣΥΡΙΖΑ;
Πολύ πιθανόν, εάν η αποτυχία να τα βρει γρήγορα με την Ευρώπη προκαλέσει φυγή καταθέσεων και πανικό για Grexit, σφυροκοπώντας την οικονομία της Ελλάδας. Δεν αποκλείεται τότε ο ΣΥΡΙΖΑ να διασπαστεί και να χάσει την εξουσία, οδηγώντας τη χώρα σε νέες εκλογές. Το μεγάλο ερώτημα είναι εάν ο ΣΥΡΙΖΑ θα προσπαθήσει να κερδίσει περισσότερα από όσα μπορεί, συνειδητοποιώντας αργά την αδύναμη θέση της Ελλάδας, όταν δηλαδή οι καταθέσεις θα έχουν κάνει φτερά.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου