Απόδοση Αναστασία Κυριανίδη - Νικολαΐδη
Η ελληνική κυβέρνηση λέει ότι σκοπεύει να διατηρήσει το ευρώ ως βασικό της νόμισμα ακόμα και μετά την απόρριψη των σκληρών όρων της προτεινόμενης συμφωνίας διάσωσης της Ευρωζώνης από τον λαό στο δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου.
Πολλοί οικονομολόγοι εκτιμούν, όμως, ότι θα είναι δύσκολο για την Ελλάδα να κρατήσει το νόμισμά της. Το τραπεζικό της σύστημα έχει στεγνώσει από ρευστότητα και ο μόνος τρόπος να "ξεδιψάσει" λίγο είναι με κεφάλαια της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Μπορεί, ωστόσο, η ΕΚΤ να κλείσει τη "στρόφιγγα" της ρευστότητας, εάν η Ελλάδα δεν καταφέρει να υλοποιήσει τη νέα συμφωνία διάσωσης. Μια απόρριψη από την ΕΚΤ θα μπορούσε να εξωθήσει τη χώρα σε μια νέα δραχμή, προκειμένου να διατηρήσει τη λειτουργία της οικονομίας της.
Οι χώρες που αλλάζουν νόμισμα καλούνται να διαχειριστούν δύο σημαντικά ζητήματα: πώς θα εισαγάγουν τα νέα κέρματα και χαρτονομίσματα και τι θα κάνουν με τους τραπεζικούς λογαριασμούς, τα χρέη, τις μετοχές και τα ομόλογα, που αποτιμώνται στο παλιό νόμισμα.
Η Τράπεζα της Ελλάδος διαθέτει πιεστήριο στον Χολαργό που τυπώνει ευρώ. Το νομισματοκοπείο αυτό τύπωνε τις δραχμές πριν από το ευρώ και θα μπορούσε να τυπώσει και τις νέες δραχμές.
Εάν η Ελλάδα εγκαταλείψει τη ζώνη του ευρώ, το νέο της νόμισμα θα πρέπει να "εκπέμπει" σταθερότητα και εμπιστοσύνη. "Το νόμισμα είναι η επαγγελματική κάρτα της χώρας, οπότε θέλεις να το κάνεις σωστά", λέει ο Ralf Wintergerst, επικεφαλής τομέα τραπεζογραμματίων της Giesecke & Devrient, εταιρείας του Μονάχου που τυπώνει χρήματα από το 1852. Ο Wintergerst λέει ότι η εισαγωγή ενός νομίσματος χρειάζεται τουλάχιστον έξι μήνες, μερικές φορές ακόμα και δύο χρόνια.
Οι γραφίστες πρέπει να σχεδιάσουν τα νέα νομίσματα, ειδικοί σε θέματα ασφάλειας πρέπει να προσθέσουν δικλίδες ασφαλείας κατά της παραχάραξης, όπως υδατογραφήματα και ειδικά μελάνια, και οι τραπεζίτες πρέπει να οργανώσουν τι μέρος από κάθε ονομαστική αξία χρειάζεται και πώς μπορούν να μεταφέρουν τα χρήματα στις τράπεζες. Το 1993, ο Boris Raguz, επικεφαλής σήμερα της υπηρεσίας αξιογράφων της Κεντρικής Τράπεζας της Κροατίας, επέβλεψε την εισαγωγή του νομίσματος της χώρας, του κούνα, μετά τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας. "Το πιο δύσκολο πράγμα ήταν να βεβαιωθούμε πως το νέο νόμισμα ήταν διαθέσιμο παντού", λέει.
Διπλό νόμισμα
Λόγω του χρόνου που απαιτείται για τη διανομή νέων χαρτονομισμάτων και κερμάτων, το ευρώ και η δραχμή θα χρειαστεί να συνυπάρχουν για κάποιο διάστημα. Τα δύο νομίσματα θα ξεκινούσαν πιθανότατα με ισοτιμία 1 προς 1, η οποία ενδεχομένως να κρατιόταν σταθερή για μια περίοδο.
Το ίδιο το ευρώ δημιουργήθηκε το 1999, αλλά για τρία χρόνια υπήρχε μόνο σε εικονική κατάσταση, καθώς χρησιμοποιούνταν για ηλεκτρονικές συναλλαγές έναντι του φράγκου, του μάρκου και των άλλων νομισμάτων που αντικατέστησε. Την 1η Ιανουαρίου του 2002 τέθηκαν σε κυκλοφορία τα πρώτα τραπεζογραμμάτια και κέρματα σε ευρώ. Τα παλιά νομίσματα γίνονταν αποδεκτά για ακόμα δύο μήνες.
Σε αντίθεση με τα περισσότερα άλλα νομίσματα που έχουν εγκαταλειφθεί από μια χώρα, το ευρώ θα παραμείνει σε κυκλοφορία σε ολόκληρη σχεδόν την υπόλοιπη Ευρώπη, εάν η Ελλάδα αποφασίσει να μεταβεί σε άλλο νόμισμα.
Οι ελληνικές τράπεζες θα μπορούσαν ενδεχομένως να αρχίσουν να εκτελούν άμεσα τις συναλλαγές μέσω πιστωτικών καρτών στη νέα δραχμή, αλλά τα καταστήματα θα δέχονταν και τα δύο νομίσματα – ή ίσως μόνο το ευρώ, εάν οι έμποροι αμφισβητήσουν την αξία του νέου νομίσματος.
Δραχμοφοβία
Ίσως η δραχμή να μην είναι τόσο ελκυστική για τους Έλληνες, οι οποίοι θα περιμένουν ταχεία υποτίμηση της αξίας της όταν επιτραπεί στην αγορά να ορίσει την ισοτιμία. "Από τη στιγμή που κάποιος θα γεμίσει τις τσέπες του με νέες δραχμές, θα κάνει ό,τι χρειάζεται για να απαλλαγεί από αυτές", λέει ο Jacob Kirkegaard, ανώτερος συνεργάτης του Ινστιτούτου Διεθνούς Οικονομικής Peterson στην Ουάσινγκτον. Σύμφωνα με τον Kirkegaard, πολλοί εισαγωγείς στην Ελλάδα είναι πιθανό να απαιτήσουν πληρωμές σε ευρώ και όχι σε δραχμές. Τα ευρώ θα καλύψουν καλύτερα το κόστος των εισαγωγέων από ό,τι μια δραχμή που υποτιμάται με ταχείς ρυθμούς.
Ο Ludek Niedermayer ήταν επικεφαλής του τμήματος διαχείρισης κινδύνου της Τσεχικής Κεντρικής Τράπεζας μετά τη διάσπαση της Τσεχοσλοβακίας σε δύο χώρες τον Φεβρουάριο του 1993. Όπως λέει, η Τσεχική Δημοκρατία και η Σλοβακία ήταν σχετικά απομονωμένες, έχοντας βγει από κομμουνιστικό καθεστώς λιγότερο από τέσσερα χρόνια πριν. Αυτό, εξηγεί ο ίδιος, βοήθησε να προστατευτεί η νέα τσεχική κορόνα.
Η Ελλάδα, σημειώνει, έχει αναμειχθεί περισσότερο στην ευρωπαϊκή οικονομία. "Αν παρουσιάσεις ένα νόμισμα που δεν θέλει κανένας, τότε κάνεις ένα πολύ κακό ξεκίνημα", λέει ο Niedermayer και προσθέτει: "Θα συμβούλευα τους Έλληνες να σταματήσουν εξολοκλήρου να σκέφτονται την έξοδο από το ευρώ. Δεν θα είχε ευτυχή κατάληξη για αυτούς.
* Αναδημοσίευση από την εφημερίδα "Κεφάλαιο" της 18ης Ιουλίου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου