Του Κώστα Στούπα
Στις οικονομίες και τις κοινωνίες ισχύουν ενίοτε ό,τι και στα φυσικά φαινόμενα. Οι εξελίξεις παρουσιάζουν παρόμοια μοτίβα ακανόνιστων, ως επί το πλείστο, ακολουθιών. Πριν 15 χρόνια είχα διαβάσει κάποιες ενδιαφέρουσες σχετικές μελέτες του Didier Sornette όπου παρουσίαζε τις σεισμικές και μετασεισμικές δονήσεις με τους κύκλους των διακυμάνσεων των αγορών.
Υπό αυτό το πρίσμα η ελληνική οικονομία (αλλά και κοινωνία) μοιάζει με ένα κτίριο που έχει δεχτεί τους ισχυρούς σεισμούς του 2010-12 και τον ισχυρό μετασεισμό του 2015 με τα capital controls.
Ό,τι μένει όρθιο από την οικονομία και την κοινωνία μοιάζουν να αντέχουν, αλλά νομίζω πως δεν είναι έτσι. Επί της ουσίας μοιάζουν με κτίρια που άντεξαν δυο σεισμούς πολλών ρίχτερ αλλά η δομή τους έχει καταπονηθεί.
Οι μηχανικοί γνωρίζουν πως τα καταπονημένα κτίρια μπορεί να καταρρεύσουν στη συνέχεια με έναν πολύ μικρότερης έντασης σεισμό.
Κάπως έτσι είναι η ελληνική οικονομία και κοινωνία σήμερα. Επειδή πέρα από την παρακολούθηση των δεικτών της οικονομίας μ’ αρέσει να μαθαίνω από πρώτο χέρι τι ακριβώς συμβαίνει στα κύτταρα της οικονομικής δραστηριότητας που είναι οι επιχειρήσεις, η εικόνα που εισπράττω είναι σύμφωνη με το παραπάνω περίγραμμα.
Οι μικροί επιχειρηματίες μέχρι 10 άτομα, που αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της οικονομίας και δεν έχουν κατεβάσει ρολά τα τελευταία πέντε χρόνια, έχουν ξοδέψει όλες τις αποταμιεύσεις για να κρατήσουν τις επιχειρήσεις ανοιχτές με την ελπίδα πως μπορεί να αλλάξει η κατάσταση.
"Αν είχα φανταστεί πως θα φτάσω εδώ που είμαι σήμερα", μου έλεγε κάποιος στο τελευταίο Money Show, "θα είχα κλείσει την επιχείρηση το 2010 και θα είχα βγάλει τα λεφτά στο εξωτερικό. Ξεγελάστηκα όμως και λίγα-λίγα τα ξόδεψα για να κρατήσω την επιχείρηση ανοιχτή. Τώρα είμαι χωρίς μία και την επιχείρηση έτοιμη να κλείσει".
Θα μου πείτε είναι μια περίπτωση. Δεν έχω αυτήν την άποψη. Άλλη μια πηγή πληροφόρησης για την οικονομική δραστηριότητα είναι ένα δίκτυο φίλων με λογιστικά γραφεία από την Κρήτη μέχρι τη Θράκη. Η εικόνα που μου μεταφέρουν για μια σημαντική μερίδα πελατών τους που είναι επιχειρήσεις και επαγγελματίες είναι πως βρίσκονται με το δάχτυλο στη σκανδάλη, αν επισημοποιηθούν τα νέα φορολογικά και ασφαλιστικά μέτρα, για να σταματήσουν τις δραστηριότητες.
Ήδη, γνωρίζω κομμωτές, υδραυλικούς που κλείνουν μαγαζιά και βιβλία και προσφέρουν τις υπηρεσίες ιδιωτικώς κατ’ οίκον σε χαμηλότερες τιμές χωρίς αποδείξεις και βιβλία. Αυτό περιμένω να γενικευτεί προσεχώς.
Η κυβέρνηση
Το οικονομικό επιτελείο περιμένει πως με τη συμφωνία θα βελτιωθούν οι συνθήκες ρευστότητας και αυτό θα δώσει ανάσα στην οικονομία. Πιστεύω πως για την κατάσταση της ελληνικής οικονομίας η ρευστότητα αυτή μοιάζει με έναν κουβά νερό σε σπίτι που η φωτιά έχει φουντώσει για τα καλά.
Αν δεν περάσει του ΔΝΤ που ζητά μείωση των δαπανών και όχι αύξηση των εισφορών και των φόρων, οι στόχοι των εσόδων δεν θα πιαστούν και σε λίγους μήνες θα χρειαστούν νέα μέτρα.
Η κατάσταση τότε θα είναι πολύ χειρότερη όπως τώρα είναι πολύ χειρότερη σε σχέση με μερικούς μήνες νωρίτερα. Στην οικονομία οι συνέπειες της περιπέτειας του περασμένου καλοκαιριού άρχισαν να φαίνονται με τον καινούργιο χρόνο.
Αν η κυβέρνηση είχε κλείσει την αξιολόγηση το περασμένο Φθινόπωρο οι πιθανότητες να είχαμε αποφύγει το σοκ των τελευταίων μηνών στην οικονομία θα μπορούσαν να είναι βάσιμες. Ο ίδιος διατηρώ επιφυλάξεις και γι’ αυτό και για το ότι με τον Αλέξη Τσίπρα και το ΣΥΡΙΖΑ θα μπορούσαν να είναι διαφορετικά από ό,τι είναι και να καταλήξουν διαφορετικά απ’ ό,τι θα καταλήξουν.
Δεν το έκανε τον περασμένο Νοέμβρη, παρά την πολιτική "κωλοτούμπα" γιατί δεν μπορούσε να το περάσει από το κόμμα, την κοινοβουλευτική ομάδα, αυτούς που τον ψήφισαν.
Δεν ξέρω αν τώρα οι συνθήκες έχουν βελτιωθεί, αλλά το "θέατρο" με τις υποκλοπές συνομιλιών στελεχών του ΔΝΤ και τα περί σκληρής διαπραγμάτευσης δείχνουν πως δυσκολεύεται να υλοποιήσει όσα συμφώνησαν.
Η καθυστέρηση αυτή ίσως αποδειχτεί μοιραία, ή ίσως απλά επισφραγίζει μια προδιαγεγραμμένη πορεία προς την καταστροφή.
Η καταστροφή της χώρας και η γελοιοποίηση κάθε έννοιας που έχει σχέση με την αριστερά βρίσκεται στο DNA της ελληνικής αριστεράς.
Μια ματιά στην ιστορία της αρκεί... Η ελληνική αριστερά δεν έχει σχέση ούτε με την ιταλική, ούτε με καμιά άλλη ευρωπαϊκή. Λατρεύει το θάνατο, τις ήττες, όπως οι μάρτυρες της σταύρωσης για να έχουν μετά να εισπράττουν θαυμασμό και αφοσίωση. Από εκεί ξεκινάει η αυτιστική σχέση με την πραγματικότητα.
Η ελληνική οικονομία και κοινωνία είναι καταπονημένες για να αντέξουν τη δοκιμασία που έχει ήδη ξεκινήσει και βρίσκεται σε εξέλιξη.
Το πιθανότερο είναι η οικονομία να καταρρεύσει και η κοινωνία να εκραγεί. Ποια θα είναι επόμενη μέρα που θα φέρουν αυτές οι εξελίξεις είναι άγνωστο...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου